Van idee tot Hoevetuin
In het najaar van 2022 ontstond het idee om aan de Hoeve Dieseghem in Mortsel een mooie, eetbare tuin in te richten, die tegelijk ook een troostplek zou zijn. De aanleiding hiervoor was dubbel. Het overlijden door zelfdoding van een jong gezinslid in VELT Koude Beek-middens inspireerde tot een troostplek, rustplek en bezinningsplek voor iedereen die daar behoefte aan heeft. Bovendien was het een stukje grond dat om een mooie invulling smeekte, en was de boomgaard naast Hoeve Dieseghem aan vernieuwing toe.
In dialoog met de stad Mortsel, met de Heemkundige Kring en Natuurpunt werkte VELT Koude Beek een voorstel uit voor een nieuwe Hoevetuin. Het wordt een mooie tuin, met veel eetbaar groen en ingericht volgens voedselbos(rand)principes. De tuin zal het historische karakter van de plek benadrukken en als ecologische tuin aantrekkelijk zijn voor mens en dier en biodiversiteit stimuleren, wat mooi aansluit bij het nabije natuurgebied Klein Zwitserland. De schoonheid van de natuur willen we op termijn combineren met poëzie en kunst. Zo kan de tuin ook een plek voor rust, bezinning en troost worden.
Op 24 oktober 2023 gaf de Mortselse gemeenteraad unaniem haar goedkeuring aan een overeenkomst tussen de stad Mortsel en VELT Koude Beek. De stad Mortsel stelde de ruimte daarmee duurzaam ter beschikking van VELT Koude Beek voor de inrichting van de Hoevetuin.
Daarna was het nog even wachten op de nodige vergunningen, want een aantal doorgeschoten haagbeuken moesten gerooid worden. Zo kon er meer licht in de tuin komen, en dus meer groeikansen voor de vele nieuwe bomen en planten.
Begin maart 2024 begonnen we met de inrichting. Een professionele partner maakte op enkele dagen de tuin plantklaar.
Daarna was het de beurt aan meer dan 50 vrijwilligers, die op enkele dagen ontzettend veel werk verricht hebben: we plantten meer dan 50 bomen, we bakenden de paden af, we verspreidden hakselhout en compost in de tuin,…
En nu: zopas zijn de paden met gras en klaver ingezaaid. De kale stukken van de tuin worden dit voorjaar verder ingezaaid als bloemenweide en er zullen nog planten toegevoegd worden, o.m. kruiden. Regelmatig zullen vrijwilligers de Hoevetuin, met al haar functies, verder opbouwen.
Mooi, eetbaar, historisch, ecologisch
een plek voor bezinning en troost
De Hoevetuin wordt een mooie tuin, met bloesems, bloemen, kleurrijke bladeren en vruchten. We creëren een tuin die in elk seizoen iets te bieden heeft: bloesems van de fruitbomen in de lente, bloemen van de vroege zomer tot het najaar, kleurrijk fruit van de lente tot het najaar, en winterbloeiers houden de prachtige groenblijvende taxus gezelschap wanneer de dagen het kortst zijn.
De Hoevetuin is ook bij uitstek een eetbare tuin, een tuin waar iedereen kan proeven en inspiratie kan opdoen voor de eigen tuin. Een plek waar je kan bijleren over onverwachte of onbekende eetbare planten. De boomgaard wordt vernieuwd en uitgebreid. Verspreid over de tuin werden 15 nieuwe hoogstam fruitbomen geplant. In het midden vormen 26 laagstam fruitbomen een fruithaag. Je kan er nieuwe, soms onbekende fruitsoorten ontdekken, zoals de aardbeiboom, de uiensoepboom, jostabes, eetbare varens of japanse mispel. Ook allerlei bessendragende struiken, kruiden, bloemen en doorlevende groenten krijgen een plek in de Hoevetuin.
Opgelet voor giftige planten. Niet alle planten en alle onderdelen van planten zijn eetbaar. Enkele sierlijke planten, zoals de taxus, zijn zelfs giftig. Plukken en proeven doen we dus beter samen of in overleg.
Historische fruitrassen, bessenstruiken die je vroeger vond op een hoeve, bloemen, kruiden, doorlevende groenten: het herinnert aan de lange geschiedenis van de hoeve Dieseghem. In de hoevetuin kozen we bij de hoogstam fruitbomen voor historische soorten zoals de bruine kriekpeer, de dikke Waalse kriek, en talrijke andere. Ook zijn er kweeperen, moerbeien en mispels, fruitbomen die vroeger op een boerenerf aanwezig waren.
VELT Koude Beek staat als afdeling van VELT voor ecologisch leven, tuinieren en koken. De tuin wordt ecologisch aangeplant en er worden geen kunstmeststoffen of pesticiden gebruikt bij het beheer. Met de soortenkeuze willen we biodiversiteit versterken.
In samenspraak met Natuurpunt kozen we ervoor om een stukje van het perceel dat de stad Mortsel ter beschikking stelde voor de Hoevetuin, onaangerept te laten, zodat dieren hier nooit gestoord worden.
De Hoevetuin is een troostplek. Steeds meer groeit de vraag naar bezinningsplaatsen waar mensen op hun manier betekenis kunnen geven aan verlies en verdriet, of tot rust kunnen komen. Met de Hoevetuin willen we ook zo’n plek voorzien. Een plek waar de evolutie van de natuur door de seizoenen troost kan bieden. Een plek waar er plaats is voor beeldende kunst en poëzie, die je kan raken en inspireren. Een plek om even stil te staan, te bezinnen, tot rust te komen. Een plek voor verbondenheid, waar je ervaart dat je niet alleen staat met je verdriet of gemis.
De Hoevetuin verbindt. De Hoevetuin is ook een plek waar mensen samenkomen. Met gezamenlijke werkdagen voor wie graag tuiniert, met leermomenten, met momenten die uitnodigen tot bezinning of troost bieden of gewoon, met een taart om te delen… Met de Hoevetuin dragen we bij aan een samenleving waar mensen meer zorgen voor elkaar, zeker als je verlies ervaart.
Blijf op de hoogte of doe mee!
De tuin is een publieke tuin voor iedereen. Jong en oud zijn welkom om van de tuin te genieten, om er troost of rust te vinden. De tuin wordt ook rolstoeltoegankelijk.
De Hoevetuin is een initiatief van VELT Koude Beek en wordt gerealiseerd door tientallen vrijwilligers. Ook jij kan meedoen: door mee te tuinieren, door mee de tuin als troostplek vorm te geven, door mee activiteiten te organiseren, of nog anders op jouw manier. Alle ideeën zijn welkom. Neem zeker contact op!
Laat hier je e-mailadres achter als je graag op de hoogte blijft of mee werkt.
Steun de Hoevetuin
De Hoevetuin ontving een subsidie van de Stad Mortsel en een inzet van financiële middelen door Velt Koude Beek, waarvoor we erg dankbaar zijn. Om de tuin met al haar functies te kunnen realiseren zijn er meer middelen nodig. Jouw steun is dus zeer welkom op BE 54 8940 0003 4497 van Hoevetuin/troostplek.
Meer info: hoevetuin@veltkoudebeek.be tel. 0473/61 26 26 (Geert Lauwers) of spreek de leden van de Hoevetuin startgroep aan op een activiteit: Dries Lauwers, Marc Onzia, Mark Van wijk, Jerry Kloeck, Kim Moelans, Steven Gibens, Sara Waelbers en Geert Lauwers. Je kan de Hoevetuin ook volgen op facebook.